vrijdag 19 juni 2015

Eigenlijk best leuk

Jan Kuitenbrouwer is journalist en schrijver. Hij werkte voor verschillende omroepen en schreef voor diverse kranten en tijdschriften. Hij heeft meerdere boeken op zijn naam staan. Een van zijn bekendste is Turbotaal. Ook Eik bes leuk gaat over taal.

Woorden inslikken

Bij het begin van de Olympische Spelen verheugt de schrijver zich al op 'het grote samendrukken'. In het begin zegt iedereen nog keurig voluit 'O-lym-pi-sche Spe-len. Na enige tijd verdwijnt er een lettergreep en wordt het Olympi-spele. Al gauw wordt er weer een stukje ingeslikt en spreekt men van Lympi-spele waarna zelfs 'pi' verdwijnt en er iets overblijft dat klinkt als 'Lymspele. De helft is weg!
Er volgen nog meer voorbeelden van dit samendrukken of inslikken, waaraan veel mensen (ik bijvoorbeeld, en trouwens ook aardig wat politici) zich schuldig maken. Joop den Uyl, om maar iemand te noemen. Het is al vrij lang geleden en voor jonge mensen té lang, ben ik bang, 'Stuuk volstek duik' (Het is natuurlijk volstrekt duidelijk). Ook 'neesegering' (Nederlandse regering) en 'koonkuis' (Koninklijk Huis) was bekende Den Uyl-spreektaal. En wat te denken van Jan Peter Balkenende. 'Dit is allemaal niet bevorderlijk voor de gang van zaken' werd bij hem al gauw 'Zammaal niet vorlijk vgangvazaak'.

Creatief met taal

Ook de creatieve taalgebruiker komt aan bod. Zo is daar bijvoorbeeld de meneer die in de jaren negentig van de vorige eeuw folders maakte voor een grote keten van schoenwinkels. Voor elk model in de collectie verzon hij een naam. Een zwarte schoen werd een 'herenloopwonder' en een luchtige damesschoen een 'openteensandalet'.

Mode komt en mode gaat

Trouwens, niet iedereen is even creatief. Vaak hobbelen we achter elkaar aan. Er wordt nogal veel 'Out-of-the-box' gedacht (kan dus wat mij betreft écht niet meer) en ook 'Over je eigen schaduw heenspringen' heeft zijn beste tijd nu wel gehad. En 'Dus had ik zoiets van hé' begint toch echt een beetje op wartaal te lijken.

Overdrijven is ook een vak

Het valt de schrijver op dat er, vooral in de media, graag en vaak overdreven wordt. De kredietcrisis, om maar iets te noemen. Beurskoersen kunnen in de vrije val raken, kelderen, ongekend kelderen, onderuitgaan en in sommige gevallen was er zelfs sprake van een meltdown! En neem het feit dat er tegenwoordig veel berichten verschijnen over alcoholmisbruik onder jongeren. Het gaat dan over: alcoholvergiftiging, indrinken, voordrinken, wedstrijddrinken, kratjesstapelen, lamzuipen, klemzuipen en natuurlijk niet te vergeten comazuipen. Allemaal ernstig genoeg, maar het is wel even wennen aan al die termen!

Eik bes leuk is een heel amusant boek. Het houdt ons een spiegel voor, wat het allemaal nog vermakelijker maakt. Echte taalpuristen hoeven natuurlijk niet in die spiegel te kijken. Maar voor alle anderen geldt ook hier: 'Wie de openteensandalet past, trekke hem aan'.


Louise





Klik hier voor het reserveren van dit boek

Geen opmerkingen:

Een reactie posten